در پی ابلاغ آییننامهی «ارتقای توان اشتغالپذیری دانشجویان کارشناسی» برای ورود به بازار کار، در سال ۱۳۹۷، طراحی، تدوین و اجرای اقدامات مؤثر در این زمینه، در دستور کار معاونت آموزشی دانشگاه شیراز قرارگرفت.
این آییننامه در چهار بند: ۱- اجرای دقیق جنبههای عملی-کاربردی برنامههای درسی جاری؛ ۲- طراحی و اجرای دروس اختیاری متناسب با نیاز جامعه؛ ۳-برنامههای آموزشی فرابرنامهای و ۴-رصد وضعیت اشتغال دانشآموختگان ابلاغ شده است.
به این مناسبت، دکتر افشاریفر، معاون آموزشی دانشگاه شیراز و دکتر رضایی مقدم، مشاور معاون آموزشی دانشگاه در امور مهارتافزایی و کارآفرینی دانشجویان در جلسهی هیأت رئیسهی دانشگاه، به بیان کلی سیاستگذاریها و اقدامات دانشگاه درخصوص ارتقای توان اشتغالپذیری دانشجویان در دانشگاه شیراز پرداختند و گزارشی از رئوس فعالیتهای معاونت آموزشی دانشگاه در این زمینه، باعنایت به چهار بند آییننامهی ابلاغی، به شرح زیر ارائه کردند:
۱- اجرای دقیق جنبههای عملی-کاربردی برنامههای درسی جاری:
با توجه به تنوع و گستردگی رشتههای دانشگاهی و عدم امکان ارائهی برنامه یکپارچه برای کلیهی رشتهها، عزم و توجه ویژهای نسبت به دروس آزمایشگاهی، عملیاتی و کارگاهی ایجاد شد، تا با فعالکردن شورای برنامهریزی دانشگاه و نیازسنجی از بخشهای مختلف آموزشی، سرفصل دروس موجود در برنامه درسی، متناسب با نیازهای روز بازار کار اصلاح شود. این امر نیازمند تخصیص اعتبار و ردیف بودجه ویژه برای تقویت جنبههای عملی دروس در تهیهی امکانات آزمایشگاهی است. ضروریست که با تدوین دستور کار آزمایشگاهی استاندارد برای دروس، اساتید از نیروی کارشناسان، تکنسینهای فعال و متعهد و همچنین دستیاران آموزشی (TA) باانگیزه و علاقهمند در بخشهای عملی دروس برای تعامل مؤثر دوطرفه با دانشجویان و راهکارهای خلاقانه بهرهی بیشتری گیرند؛ از سوی دیگر با تقویت و بهبود ارتباط با صنعت در قالب طراحی و راهاندازی بازدیدهای علمی از صنایع و نمونههای عملی در بخش خصوصی، دانشجویان در جریان بهتر موقعیتهای شغلی و کاربرد مطالب تئوری در عمل قرار خواهند گرفت. دعوت از دانشآموختگان و کارآفرینان موفق دانشگاه نیز میتواند در ارتقای سطح آگاهی و انگیزه دانشجویان نتیجهبخش باشد.
۲- طراحی و اجرای دروس اختیاری متناسب با نیاز جامعه:
علاوهبر دروس اجباری در برنامهی درسی رشتهها، با طراحی و تدوین برخی دروس اختیاری متناسب با نیاز بازار روز جامعه میتوان این واحدها را در قالب دروس انتخابی پس از تصویب در شوراهای برنامهریزی مربوطه در برنامه چهارساله دانشجویان گنجاند. تجربهی دانشکدهی کشاورزی دانشگاه شیراز، در طراحی و اجرای مجموعهی سه درسی در زمینهی کارآفرینی زیرعنوان برنامهی کامروا میتواند الگویی برای دیگر دانشکدهها به فراخور ماهیت آنها باشد. در این برنامه دروس انتخابی، دانشجویان ضمن آشنایی با مبانی نظری و مفاهیم مرتبط با کارآفرینی و کسبوکار، با انواع روشهای راهاندازی کسبوکار نیز آشنایی پیدا کرده و درنهایت ضمن آموختن فرآیند تبدیل ایده به عمل، از صفر تا صد شرکت در یک استارتاپ را به طور عملی در کلاس تمرین میکنند؛ از سوی دیگر ایدههای برتر با معرفی به هسته کارآفرینی دانشکده و مرکز نوآوری و کارآفرینی دانشگاه و همچنین پیوند با مراکز رشد مستقر در پارک علم و فناوری فارس میتواند زیربنای آغازین موقعیت شغلی برای دانشجویان حتی از دوران تحصیل را فراهم آورد. برگزاری مطلوب این دروس کاربردی میتواند مبنایی برای طراحی و ایجاد رشتههای جدید بینرشتهای با تأکید بر کارآفرینی باشد. نوگشایی گرایش نوآوری و کارآفرینی کشاورزی در مقطع کارشناسیارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی پایدار در دانشکده کشاورزی، الگویی برای تربیت متخصصانی با مهارتهای کارآفرینی در بخش کشاورزی است.
۳- برنامههای آموزشی فرابرنامهای:
این برنامهها در قالب طراحی، تعریف و اجرای یک سری مجموعه کارگاههای منسجم بهویژه در زمینه کارآفرینی، کسبوکار و تبدیل ایده به عمل تعریف شده که برای هر نیمسال تحصیلی بهطور متوالی اجرا میشود. علاوهبر این، با همکاری نزدیک مرکز نوآوری و کارآفرینی دانشگاه، اقداماتی همچون راهاندازی مدرسه نوکا، مدرسه تابستانی کسبوکار، برگزاری استارتاپویکندهای دانشجویی و برنامههای ایده شو متناسب با هر رشته، انعقاد قراردادهای آموزشی و پژوهشی کارآفرینی دانشجویی و برگزاری دورههای مهارتی عمومی، تخصصی و شغلی متنوعی با اطلاعرسانی گسترده در سطح دانشگاه انجام گرفته یا در حال برنامهریزی است که مورد توجه و علاقه دانشجویان بوده است.
۴-رصد وضعیت اشتغال دانشآموختگان:
در این زمینه، برخی دانشکدهها در حال ایجاد و تکمیل یک بانک اطلاعاتی مربوط به وضعیت تحصیلی و اشتغال دانشآموختگان رشتههای مختلف با طراحی پرسشنامههای خاص (از طریق ارسال ایمیل و تلفن) هستند. برای انسجام و نهادینهکردن این امر، دانشگاه در حال انعقاد قرارداد با یک شرکت معتبر است تا بانک اطلاعاتی ارزشمندی از وضعیت اشتغال دانشآموختگان رشتههای دانشگاه تهیه شود.
دانشگاه شیراز همچنین عزم جدی داشته تا برای تقویت برنامههای مهارتافزایی دانشجویان از ظرفیت دیگر نهادها نیز استفاده کند؛ به همین منظور در سال ۱۳۹۸، ضمن انعقاد تفاهمنامه و تعامل نزدیک با اداره کل آموزش فنیوحرفهای فارس، مرکز مدیریت مهارتآموزی و مشاوره شغلی تأسیس شده است. فرآیندهای اجرایی این مرکز در سه زمینه مهم انجام نیازسنجی مهارتی، ارائه خدمات مشاوره شغلی و آموزشی و ارائهی خدمات مهارتآموزی (فنیوحرفهای) است. برای همافزایی و بهبود هرچه بیشتر فعالیتهای مهارتآموزی مرکز، برنامهی چهارساله اختصاصی زیرعنوان «فرآیند برنامهریزی و فعالیت دانشجویان دانشگاه شیراز در چارچوب مرکز مدیریت مهارتآموزی و مشاوره شغلی» به دانشکدهها ابلاغ شده است.
دانشگاه شیراز همچنین در قالب همکاری با دانشگاه جامع علمی-کاربردی نیز بستری برای استفاده بیشتر دانشجویان از پودمانها و آموزشهای کاربردی و عملیاتی این نهاد فراهم ساخته است.
ساختار نظارتی معاونت آموزشی دانشگاه شیراز در رابطه با موارد فوق، از طریق ایجاد شورایی به نام شورای بهبود مهارتآموزی و هدایت توان اشتغالپذیری دانشجویان در سطح دانشگاه و همچنین سطح هر دانشکده بوده که با بهرهگیری از توان اساتید جوان و علاقهمند به حوزهی کارآفرینی سعی دارد، تا ارتباط مؤثرتری با بخشهای آموزشی هر دانشکده برقرار کند.