معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، شامگاه امروز، چهارشنبه سوم دیماه، در سفر به استان فارس، با حضور در دانشگاه شیراز، در آیین تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر و سرآمدان پژوهشی این دانشگاه و نکوداشت پروفسور افسانه صفوی ملقب به مادر شیمی ایران و چهره ماندگار کشور، شرکت کرد. در جریان این نشست، «نخستین جایزه بانوی علم ایران» اهدا شد.
تلاش دولت تحقق دانشگاه مسئله محور، هوشمند و اثرگذار است
معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده با تأکید بر رویکرد دولت چهاردهم در تقویت «دانشگاه نسل چهارم» گفت: دانشگاه امروز باید مسئلهمحور، هوشمند و اثرگذار باشد و با بهرهگیری از فناوریهای نوین، مستقیماً در حل مسائل پیچیده جامعه و ارتقای کیفیت زندگی نقشآفرینی کند.
دکتر زهرا بهروزآذر در مراسم اعطای «جایزه بانوی علم ایران؛ نکوداشت پروفسور افسانه صفوی» که به میزبانی دانشگاه شیراز برگزار شد، با اشاره به تحولات تاریخی نهاد دانشگاه اظهار کرد: اگر دانشگاه نسل اول محل آموزش و انتقال دانش، دانشگاه نسل دوم کانون پژوهش و تولید علم و دانشگاه نسل سوم عرصه کارآفرینی و ارتباط با صنعت و جامعه بود، امروز در آستانه استقرار دانشگاه نسل چهارم قرار داریم؛ دانشگاهی که دولت و رئیس جمهوری به تحقق آن باور دارند و برای استقرارش تلاش میکنند.
وی، دانشگاه نسل چهارم را دانشگاهی مسئلهمحور، هوشمند و اثرگذار توصیف کرد و گفت: در این الگو، دانشگاه صرفاً تولیدکننده دانش نیست، بلکه با استفاده از فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، دادههای بزرگ و نوآوریهای میانرشتهای، در حل مسائل پیچیده جامعه، توسعه پایدار و سیاستگذاری علمی نقش مستقیم دارد و مرز میان دانشگاه و جامعه کمرنگ میشود.
معاون رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه این نگاه صرفاً یک شعار نیست، افزود: امروز برای حل مسئله آب، بیش از ۷۰ نفر از اساتید و متخصصان برجسته دانشگاهی در کنار رئیسجمهور و هیئت دولت قرار گرفتهاند تا با شناخت دقیق مسئله، طراحی راهحلها و انتخاب مؤثرترین گزینهها، مسیر اجرای راهکارهای عملی برای ایران را هموار کنند.
دکتر بهروزآذر با اشاره به نقش محوری پژوهشگران در دانشگاه نسل چهارم تصریح کرد: باور دولت این است که پژوهشگران تنها تولیدکننده مقاله نیستند. ما به دنبال تحلیلگران مسائل، طراحان راهحلها، پیونددهندگان علم و عمل و محرکان اصلی نوآوری در جامعه هستیم و پیشرفت علمی، استقلال فناورانه و اقتدار ملی بدون تلاش خلاقانه و مسئولانه پژوهشگران ممکن نخواهد بود.
وی تجلیل از پژوهشگران را اقدامی نمادین ندانست و گفت: این مراسم یک اقدام راهبردی و فرهنگی است و نشان میدهد که حل مسائل کشور تنها به پژوهشگران پایتخت محدود نیست و همه صاحبان فکر و نظر در سراسر ایران باید در این مسیر شریک باشند.
شکاف میان حضور دانشگاهی زنان و نقشآفرینی اقتصادی
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده با اشاره به آمارهای مرتبط با زنان پژوهشگر اظهار کرد: امروز بیش از ۶۰ درصد ورودیهای دانشگاهها را دختران تشکیل میدهند، اما تنها ۱۲ درصد شرکتهای دانشبنیان توسط زنان اداره میشود و فقط ۳۵ درصد از دختران فارغالتحصیل جذب بازار کار میشوند؛ در حالی که ۲۴ درصد اختراعات کشور توسط زنان ثبت شده که بالاتر از میانگین جهانی است. این ارقام نشان میدهد ظرفیت زنان مغفول مانده و نیازمند توجه جدی است.
دکتر بهروزآذر با قدردانی از دانشگاه شیراز برای برگزاری این آیین، اعطای جایزه بانوی علم ایران را اقدامی مبارک دانست و گفت: معرفی زنان دانشمند و پژوهشگر موفق، بهویژه برای دختران دانشجو و نوجوان، ضروری است. یکی از چالشهای نسلهای جدید، نداشتن الگوهای نقش روشن است و این الگوها میتوانند نشان دهند که علم چگونه در آینده فردی و حل مسائل جامعه اثرگذار است.
وی با اشاره به تجربه شخصی خود در رشته شیمی افزود: ناآگاهی از مسیرهای آینده و نبود الگوهای موفق زن، یکی از دلایل تغییر مسیر تحصیلی من بود. امروز نباید اجازه دهیم دختران علاقهمند به علوم پایه، فیزیک و شیمی، بدون شناخت الگوهای موفق، آینده خود را مبهم ببینند.
معاون رئیس جمهوری در پایان با تأکید بر نقش جامعه علمی کشور خاطرنشان کرد: جمع بزرگی از پژوهشگران و اندیشمندان، از مهمترین سرمایههای ایران هستند و با خرد، خلاقیت و روحیه نوآورانه میتوانند گره بسیاری از مسائل پیچیده و بهظاهر لاینحل کشور را بگشایند.
حقوق پرداختی به اساتید دانشگاه، زیبنده یک عضو هیئتعلمی نیست
رئیس دانشگاه شیراز نیز در این مراسم با تأکید بر انتظارات گسترده از جامعه دانشگاهی، گفت: ارتقای سطح علمی کشور، حل مسائل جامعه و تربیت نخبگان نیازمند حمایتهای جدی بیرونی بهویژه توجه به معیشت اعضای هیئت علمی است.
دکتر علیرضا افشاریفر ویژهبرنامه هفته پژوهش و فناوری دانشگاه شیراز در حضور معاون ریاست جمهوری، با اشاره به برنامههای هفته پژوهش اظهار کرد: هرسال یک هفته به تقدیر از پژوهشگران استان اختصاص دارد که با همکاری استانداری فارس، مراسمی باشکوه برگزار و از پژوهشگران برتر استان تجلیل شد. امروز نیز مراسم تقدیر از پژوهشگران دانشگاه شیراز برگزار شده و نمونهای از دستاوردهای علمی، مقالات و افتخارات این پژوهشگران ارائه شد.
وی با بیان اینکه انتظارات از جامعه دانشگاهی بسیار بالاست، گفت: ارتقای سطح علمی کشور، حل مشکلات جامعه، تربیت نیروهای خلاق و نخبه، آیندهنگری، رصد تحولات جهانی، اشتغال و کاهش آسیبهای اجتماعی از جمله این انتظارات است که تحقق آنها نیازمند الزامات دروندانشگاهی و بروندانشگاهی است.
دکتر افشاریفر ادامه داد: در حوزه دروندانشگاهی تلاش کردهایم با برنامهریزی، گامهای مؤثری برداریم؛ اما تحقق این انتظارات بدون حمایتهای بیرونی امکانپذیر نیست. مشکلات معیشتی اعضای هیئتعلمی موضوعی جدی است؛ اساتید دانشگاهها در شرایط دشوار فعالیت میکنند و میزان حقوق پرداختی، متناسب با شأن اعضای هیئتعلمی، ازجمله در دانشگاه شیراز، نیست.
رئیس دانشگاه شیراز با خطاب قراردادن اعضای هیئت دولت تأکید کرد: انتظار داریم در گزارش این سفر به هیئت دولت، بر ضرورت حمایت جدی از علوم جدید و اعضای هیئت علمی تأکید شود. این موضوع یکی از مطالبات اصلی جامعه دانشگاهی است و امیدواریم با نگاه ویژه دولت، هرچه زودتر محقق شود.

