1. مقدمه

اسناد تاریخی، شناسنامه و هویت ملی هرکشور است و مهم‌ترین منابع پژوهش در زمینه‌ی سیر تحولات تاریخی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به شمار می‌رود.

ایرانیان همواره در حفظ و نگهداری اسناد کوشا بوده‌اند و سنت نگهداری و حفاظت از اسناد و مدارک دولتی در این سرزمین از دیرباز رایج بوده و دارای ریشه‌های دیرین در فرهنگ این مرز و بوم است.

دانشگاه شیراز با پیشینه‌ای تاریخی و قدمت قریب هشتاد سال فعالیت، دارای مشاهیر و شخصیت‌های علمی و تاریخی است که آثار و اختراعات ارزشمند بی‌شماری، در گوشه و کنار این کشور به یادگار گذاشته‌‌اند. ارائه‌ی جذاب قابلیت‌ها و توان علمی و فرهنگی نسل ایرانی و معرفی روزآمد نخبگان و مفاخر کشور به‌عنوان استوانه‌های فکری و فرهنگی از ضرورت‌های جامعه‌ی ماست. نظر به اهمیت آثار برجای‌مانده از استادان افتخارآفرین عرصه‌های مختلف به‌عنوان پشتوانه‌ی رشد و شکوفایی علمی و پژوهشی و نقشی که این مهم در تقویت روحیه‌ی اعتمادبه نفس و خودباوری دارد، ضرورت ایجاد مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه را برجسته‌تر می‌نماید.

ازسوی دیگر، دانشگاه شیراز بخش مهمی از تاریخ شهر شیراز و همین‌طور کشور عزیز ایران را دربردارد و در جایگاه قطب علمی جنوب کشور و یکی از نهادهای فعال و تأثیرگذار در ایران، گنجینه‌ای تاریخی به‌شمار می‌رود؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی موزه و ضبط آثار و اسناد آن، امری ضروری و اولویت٫‌دار است.

باعنایت به مباحث مطرح‌شده، روابط عمومی دانشگاه، در امتداد انجام طرح جامع هویت سازمانی دانشگاه شیراز و به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌ی آن، در نظر دارد؛ در سه بخش ۱. تصاویر، ۲. فیلم‌ها و ۳. اسناد و آثار (اعم از کتب، نامه‌ها، یادداشت‌ها، دفاتر و...) متعلق به دانشگاه شیراز را جمع‌آوری و آرشیو نماید و در گام بعد، با راه‌اندازی موزه مفاخر و اسناد دانشگاه شیراز، آثار و اسناد جمع‌آوری شده را به نمایش گذاشته و به جامعه ارائه نماید. بدین‌ترتیب، با نمایش، حفظ و نگهداری آثار دانشگاه و تلاش در زمینه‌ی ارتقای آگاهی‌های عمومی درخصوص میراث فرهنگی این دانشگاه، وظایف خود را به سرمنزل مقصود رساند.

در طرح راه‌اندازی گالری، موزه و مرکز اسناد و مفاخر دانشگاه شیراز، نمایشگاه آثار هنری، تجهیزات قدیمی، ماکت‌ها و بخش‌های ترین‌ها و نخستین‌های دانشگاه شیراز دیده شده است که همه‌ی این بخش‌ها نشانگر سبقه‌ و گذر زمان در دانشگاه شیراز و به تبع آن، بخشی از فعالیت‌های نظام آموزش عالی کشور خواهد بود.

 

۲. اهداف و ضرورت اجرای طرح

۱-۳. اجرای بخشی از طرح هویت سازمانی دانشگاه شیراز؛

۲-۳. حفظ هویت تاریخی دانشگاه شیراز؛

۳-۳. نمایش سبقۀ تاریخی و شناسنامه‌ی دانشگاه شیراز؛

۴-۳. نجات و حفظ آثار موجود مربوط به دانشگاه شیراز (اعم از تصاویر، فیلم‌ها و اسناد و هدایا) برای پیشگیری از تخریب، سرقت یا ازبین رفتن آن‌ها؛

۵-۳. جمع‌آوری، تکمیل، آرشیو و دسته‌بندی تصاویر، فیلم‌ها و اسناد دانشگاه شیراز؛

۶-۳. نگهداری و نمایش آثار و اسناد دانشگاه شیراز به‌صورت‌های مختلف (شنیداری، دیداری، مکتوب و...)؛

۷-۳. افزایش آکاهی و توانایی مراجعان در انجام پژوهش و رفع نیازهای اطلاعاتی مربوط به دانشگاه شیراز؛

۸-۳. ایجاد و تقویت پیوستگی میان نسل جوان دانشگاهی با مفاخر و نخبگان علمی و فرهنگی دانشگاه و تقویت روحیه اعتماد به نفس و خودباوری در میان نسل جوان؛

۹-۳.

 

۳. گام‌های اجرایی

1. تشکیل تیم جمع‌آوری آثار در هر دانشکده
2. طراحی سامانه‌ی جمع‌آوری آثار
3. تنظیم و انتشار فراخوان جمع‌آوری آثار
4. بازنگری و دسته‌بندی داشته‌ها
5. جست‌و‌جوی آثار جدید و تکمیل آثار گذشته (از راه‌های مختلف همچون: جست‌وجوی اینترنتی، کتابخانه‌ای، شناسایی و تماس با افراد مختلف همچون استادان بازنشسته که می‌توانند به انجام این طرح کمک نمایند و...)
6. گردآوری آثار (از راه‌های مختلف همچون: اسکن‌، کپی، رایت، تبدیل فیلم و...)
7. فهرست‌نویسی آثار
8. دسته‌بندی آثار (براساس مشخصات شناسنامه‌ای اثر همچون: نوع مدرک، تاریخ و مکان اثر، زمان دریافت اثر و...)

 

1. نمایش آثار به صورت:

 ۱-۸. راه‌اندازی موزه دانشگاه شیراز؛

۲-۸. راه‌اندازی موزه‌ی مشاهیر دانشگاه شیراز؛

۸-۳. راه‌اندازی موزه‌ی اینترنتی دانشگاه شیراز؛

۸-۴. بارگذاری در سامانه‌ی آرشیو روابط عمومی دانشگاه شیراز؛

۸-۵. نمایش در گالری دانشگاه شیراز و برپایی نمایشگاه‌های مختلف بامحتوای هریک از بخش‌های موزه، به‌فراخور مناسبت‌های مختلف؛

۸-۶. نمایش در تلویزیون اینترنتی دانشگاه و نمایش بخش‌های مختلف آثار از طریق آن؛

۸-۷. نمایش آثار از طریق سایت دانشگاه (به اقتضای بخش‌های مختلف سایت)؛

۸-۸. چاپ مجموعه آثار به‌صورت سی‌دی، کتاب و... (باتوجه به نوع اثر و درصورت امکان)